Tuesday, April 21, 2015

Баялаг хувиарлах шинэ зарчим буюу Эдийн засгийн хувьсгал

Баялагийн хувиарлалтын талаар МАХН-ын баримтлах байр суурь

Хамтын хөгжлийн шинэ зарчим, Ашигаа ч эрсдлээ ч хуваалцана

1990 оны эхэн үеийн өмч хувьчлалын алдаатай бодлогын улмаас хойш өдийг хүртэл монголчууд бүтээж бий болгох баялагаа хуваалцдаггүй, цөөн хэдэн гэр бүл, улс төр дамнасан олигархи бүлэглэл нь нийгмийн баялагийн дийлэнх хэсгийг дангаараа буюу гадныхантай хамтран эзэмшдэг болсон. Монгол Улсад бүтээгдэж буй баялагийн эцсийн хэрэглэгч нь монголчууд, монголын газар шороонд буй эрдэс баялагийн эзэд нь монголын нийт ард түмэн байхад ард түмний дийлэнх нь ашиг орлого ихтэй бизнес, томоохон төслүүдэд оролцох боломжгүй байгааг баялагийн хувиарлалт шударга бус байна гэж үзнэ. .

Баялаг хувиарлах суваг нь дан ганц төрөөс зарлаж буй тендер хэлбэрээр явагдаж байгаа нь эрх мэдэл, мэдээлэлд ойр байгаа цөөн хэсэг бүлгийнхэн ашиг олох, нийгэмд баялаг хувиарлалтын шударга бус тогтолцоо бий болход нөлөөлж байна. Төрийн тусгай зөвшөөрөл, тендер нь баялаг хувиарлалтын гол механизм болсны улмаас улс төрийн намууд  бизнесийн ашиг олох явцуу зорилготой бүлэглэлүүдэд  улам бүр автаж байна. Тендерээр бараа үйлчилгээг худалдан авахдаа жил бүр шинээр зарладаг нь монголын үндэсний компаниуд тогтвортой хөгжих бололцоог хааж буй нэг хүчин зүйл болж байна

Барилга, зам, цахилгаан станц гэх мэт бүтээн байгуулалтын томоохон төслүүдийг хувьцаат компанид өгөх замаар Монгол Улсын иргэд, аж ахуйн нэгж байгууллагууд бүтээн байгуулалтын төслүүдээс хувь, ашиг хүртэх боломжийг бий болгоно.  
-      
                      Хувьцаат компаниудын захиалгат ажил, худалдан авалтын нэг жилээр биш наад зах нь 3 жилээр хийдэг болгож, компаниудын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлнэ. Олон нийт дийлэнх хувьцааг нь эзэмшдэг дотоодын ХК-иудад давуу эрх олгох зарчмыг хуульчилна.
-       
              Төсвийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ашигт малтмалын ордын 20-оос дээшгүй хувь, хувийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ордын 30-аас дээшгүй хувийг лиценз эзэмшигч нь хяналтдаа байлгах, үлдэх хэсгийг монголын хөрөнгийн биржээр арилжаалах шаардлага тавьж монголын иргэд байгууллагууд хувь хүртэх боломжийг бий болгоно.  
-       
             Экспортын бараа бүтээгдэхүүнийг нэмэгдүүлэх стратегийг тодорхойлж, ноос ноолуур, мах, сүү, зэрэг хөдөө аж ахуйн гаралтай түүхий эд, бараа бүтээгдэхүүнийг стратегийн бүтээгдэхүүнд тооцож, борлуулалтын онцгой эрх бүхий олон нийтийн компани байгуулах замаар экспортын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлнэ.

-       
             Төрөөс тусгай эрх авч, нийтэд үйлчилдэг томоохон аж ахуйн нэгж байгууллагуудыг олон нийтийн буюу хувьцаат компанийн хэлбэрт шилжүүлж, үе шаттайгаар 51-ээс доошгүй  хувийн монголын хөрөнгийн биржэд гаргах шаардлага тавьна. Үүрэн телефон, харилцаа холбооны компаниуд, нефьт импортын компаниудыг тэргүүн ээлжинд олон нийтийн статустай болгоно.  

No comments:

Post a Comment